Các giai đoạn của buổi hầu bóng

      Sau đó anh phải dự lễ với các vị thần gọi là “trình đồng”. Anh ta phải học múa, hát, thuộc một số văn bản gọi là “chầu vãn”, học thuốc, vẽ bùa, các phép đi trên lửa, trên dao… điều quen thuộc với mọi sa man giáo. Ông đồng, bà đồng này phải sắm những trang phục màu khác nhau gọi là “khăn chầu áo ngự”. Có bộ đắt tới hai ba chỉ vàng. Mỗi “giá đồng yêu cẩu một trang phục riêng”. Lại có thẻ ngà, thắt lưng, đai vòng… vì các quan, các cậu, các cô đều đòi trang phục đẹp.

Các giai đoạn của buổi hầu bóng

     Ngày xưa, một nông dân nghèo chỉ cần một chiếc khăn đỏ phủ lên mặt là có thể hầu giá đồng. Vào thời Pháp thuộc, có nhiều người trở nên giàu có. Các bà, các cô tuy có tiền nhưng bị tách khỏi quan hệ quen thuộc, những bà vợ Pháp, những cô gái trẻ qua một cuộc đời sóng gió, các thương nhân sống trong cánh bấp bênh của thị trường. Trang phục do đó lộng lẫy hơn.

 Các giai đoạn của buổi hầu bóng. Buổi hầu bóng có 3 giai đoạn:

      Giai đoạn một: Người đồng ngồi xếp bằng dưới hàn thờ trên bệ, cầu xin các thần linh giá ngự. cỏ hai người đàn bà giúp việc. Y đứng lên, căm hương, vái ba vái. Khi hương chay, Y cầm hương vẽ bùa trong không trung. Rồi lại cắm hương. Như thế ba lần và lạy ba lần. Đoạn ngồi yên ăn trầu, uống rượu để tự kích thích rồi lấy tay che mặt. Hai người phục vụ lấy khăn đỏ che mặt Y, trong lúc tiếng nhạc, liếng hát vang dội và hương xông ngây ngất.

     Trong Ghi chú về việc thờ cây,Przyluski nói: Hương cũng như các màu chỏi lợi, dầu xức, hoa, các vật thơm, trái cây không chỉ làm thán linh thích mà còn trừ tà, chỏng lại mọi cái chết chóc. Không có màu sắc chổi lọi. không cổ sự sống. Khi lâm vài đã phủ lên đầu, người đổng là cai giá (ghè) cho vị thần ngu. Cứ một giá thay một lần vải đỏ. Người đồng nhắm mắt, khống còn thuộc thế giới này. Rồi Y bắt đầu quay (đảo): vị thần dã nhập vào. Thứ tự nhập thường là 12 cô, 10 cậu, 5 Quan lớn, 10 ông Hoàng và cuối cùng 4 Mẫu. Pierre J. Simon và Ida Simon Baruch khảo sát tục này ở Việt kiều tại Pháp cho thấy trong 27 buổi hành lễ có 27 lần Thánh Mẫu giáng, 6 lần Đức Thánh Trần, 21 lần Quan lớn Đệ nhất, 25 lần Quan lớn Đệ nhị… Ngũ Hổ giáng 14 lần, ông Lốt giáng 4 lần và 4 lần vong hồn tổ tiên giáng. Trong một buổi lễ có từ 10 đến 20 lần thần giáng (15).

     Giai đoạn hai: Người đồng đảo tức là vị thần đã ngự. Nếu là nữ thần Y giơ bàn tay phải, nếu là nam thần y giơ bàn tay trái. Nếu là ông Hoàng cả thì giơ một ngón tay, ông Hoàng Hai thì giơ hai ngón tay… Cái khăn cất đi, người đổng rửa mặt trong một chậu thau đồng, ăn trầu. Y múa những điệu múa hấp dẫn, nói cười, ra lệnh, chữa bệnh, trừ tà… Quần chúng được ban bùa, trầu, hoa quả, tiền (trước kia là tiền đồng, sau này là bạc giấy xếp hình thuyền, hình hoa).